Limra Taşı

Limra iki şekilde oluşmaktadır. İlk şekil deniz kabukları, foraminiler, mercan ve yosun kalıntıları gibi deniz organizmalarının okyanus ya da göl tabanlarında birikmesi sonucu oluşan organik tortul kayaç tipidir. Bu kalıntılardaki kalsit formundaki kalsiyum karbonat (CaCO3) limranın granüllerini oluşturmaktadır. Bazı organik limra türleri yapılarında nehirler tarafından taşınan silis, kum yada çamur içermektedir. Bu tip limralar fosil içermekle beraber; oluştukları döneme ait yeryüzü ortamı hakkında da bilgi vermektedir.

İkinci limra oluşum şekli kimyasal tortul kayaç tipidir. Bu tip limra kalsitin mağaralarda kimyasal çökelmesi sonucu oluşmaktadır. Örneğin sarkıt ve dikitler yeraltı sularında bulunan kalsiyum karbonatın çökelmesi sonucu oluşan kimyasal tortul kayaç tipleridir. Limra Almanca “Leim” “yapıştırıcı” kökünden türemiştir. Limradan üretilen sönmemiş kireç ile harç yapılmaktadır. Üretilen harç ile de tuğlalar birbirine yapıştırılmaktadır.

LİMRA KULLANIM ALANLARI

Limranın yapı sektöründen kimyasal sektörüne kadar pekçok kullanım alanı bulunmaktadır. Dekoratif, sağlam ve kolay işlenebilir özelliği dolayısıyla limra duvar kaplamalarında ve zemin döşemelerinde ağırlıklı olarak kullanılmaktadır. Mimari kullanım alanları olarak daha ziyade dış mekanlar yerine iç mekanlarda tercih edilmektedir. Yağmur, kar, hava kirliliği gibi hava etkileri limranın dış görünümünü olumsuz etkilemektedir. Yumuşak ve sügerimsi yapısı darbe ve hava şartları dayanımını düşürmektedir.

Mısırlılar limra bloklarını piramitlerinin inşasında kullanmışlardır. Örneğin; Büyük Piramit ve Giza Piramidi limra ile taşları ile inşa edilmişlerdir. Romalılarda limrayı inşaat malzemesi olarak kullanmışlardır. Volkanik külleri limra ile karıştırarak bir tür beton elde ederek önemli yapılarını inşa etmişlerdir.

Limranın diğer kullanım alanları; karayollarında dolgu malzemesi, harç ve çimento üretimini (özellikle düşük kalite limralar), dişmacunu ve boyalarda doldurucu malzeme ve asidik toprakları nötrleştirmek için toprak düzenleyicilerdir.

Bizans ve Osmanlı İmparatorluğu dönemlerinde de İstanbul’da limranın binalarda kullanımını görmekteyiz; örneğin Aya Sofya, Süleymaniye Camii ve Eski İstanbul’u çevreleyen surlar güzel kullanım alanlarıdır. Eski Cami, Üç Şerefeli Cami ve II.Bayazit Külliyesi’nde kullanılan değişik stillerde limra blokları İslam mimarisinin diğer öne çıkan örnekleridir.